Ngày 08/9/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký Sắc lệnh số 21 cử Giám đốc Nha Lưu trữ công văn và Thư viện toàn quốc thuộc Bộ Quốc gia Giáo dục là cơ quan có chức năng quản lý công tác lưu trữ cao nhất của nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa lúc bấy giờ. Đây là một sự kiện quan trọng bước đầu đáng ghi nhận trong quá trình hình thành, phát triển của ngành Lưu trữ Việt Nam, khẳng định Đảng, nhà nước và Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm tới công tác lưu trữ, mà trước hết là vấn đề xây dựng hệ thống tổ chức lưu trữ. Tuy nhiên, do điều kiện cả dân tộc ta phải bước vào cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, nên vai trò của Nha Lưu trữ công văn và Thư viện toàn quốc chưa phát huy và hoạt động của cơ quan này đã sớm bị gián đoạn.

Sau khi giành chính quyền, một hiện tượng phổ biến xảy ra ở các công sở là hồ sơ, tài liệu của chế độ cũ để lại đã bị một số viên chức tùy tiện tiêu hủy hoặc đem bán. Vì vậy, ngày 03/01/1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký bản Thông đạt số 1-C/VP gửi các Bộ trưởng của Chính phủ lâm thời nghiêm cấm những hành động hủy bỏ, bán các công văn và hồ sơ cũ bởi đó là hành động có tính cách phá hoại, vì những công văn, hồ sơ cũ là những tài liệu có  giá trị, ý nghĩa đặc biệt to lớn “về phương diện kiến thiết quốc gia”.Thông đạt là văn kiện chỉ đạo đầu tiên hết sức quan trọng của Chính phủ và nhà nước ta đối với công tác lưu trữ, khẳng định giá trị to lớn của tài liệu lưu trữ và bước đầu định hình, đề ra cách thức quản lý đối với tài liệu lưu trữ, trước hết là đề ra việc nghiêm cấm tiêu hủy tài liệu, yêu cầu gìn giữ, bảo vệ và phát huy giá trị của tài liệu. Vì vậy, Thông đạt thật sự là một văn kiện có giá trị cao về mặt lý luận và thực tiễn trong sự nghiệp xây dựng và phát triển công tác lưu trữ của nước ta.

  Cùng với những đóng góp to lớn của ngành lưu trữ trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, ngày 17/9/2007, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1229/QĐ-TTg chọn ngày 03/01 hàng năm là ngày truyền thống của ngành Lưu trữ Việt Nam.

  Nhân kỷ niệm 74 năm ngày truyền thống ngành Lưu trữ Việt Nam (03/01/1946 - 03/01/2020), Cục trưởng Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước Đặng Thanh Tùng đã có thư chúc mừng gửi toàn thể công chức, viên chức, người lao động ngành Lưu trữ.